Geschiedenis van liberalisme

De geschiedenis van liberalisme, deel A. In dit vervolg van de serie praten Alex, Henk, Sanne en Mark over de geschiedenis van liberalisme in het bijzonder staatsvorming en kolonialisme. Dit het tweede in onze reeks over liberalisme. Deel 1 staat hier. Het vervolg van deze aflevering, geschiedenis van liberalisme deel B, parlementair liberalisme, vind je hier.

We gaan in op hoe het concept van de staat liberaal individualisme informeert, hoe de godsdienstoorlogen (zoals  de tachtigjarige oorlog) het negatieve mensbeeld van Hobbes aannemelijker maakten. Ook komen kolonialisme en de boomerang van Foucault langs (het lukt maar niet om dat ding blijvend weg te gooien!). Aan het einde gaat het kort over liberalisme en vroeg electoralisme, het verschil tussen “actief” en “passief” burgerschap.

Omdat ze met zijn vieren zijn is er een andere opstelling met het geluid: een wonderlijk geheel van PVC buizen, ducttape en aardewerk. Het werd zo gezellig dat de aflevering bijna twee uur lang werd. Daarom volgt er over twee weken een extra aflevering voor de rest van de geschiedenis van liberalisme tot iets na de tweede wereldoorlog.

 

Shoutout links:

Stichting We Promise

Vloerwerk

BONUS: We noemden Shell en kolonialisme: check dan ook Code Rood!

 

Links/extra info!

Davids Graeber en Wengrow over “The myth of the stupid Savage”

Revolutions podcast, over allerlei historische revoluties, vooral in Europa en kolonies in Amerika

De Lockdown podcast over oorlog en kapitalisme in het ontstaan van Nederland

Extra Credits over de Revolutie in Haiti

 

Liberalisme, deel 1

Deels gemotiveerd door de insinuatie dat “links” D66 niet moet buitensluiten, beginnen Alex, Sanne en Henk (en misschien nog meer vrienden?!) een reeks afleveringen over liberalisme.

In deze eerste aflevering van de reeks leggen we waarom we het over liberalisme moeten hebben en zetten dan wat klassieke ideeën uiteen. Het kan zijn dat je daarbij een glimp van onze eigen meningen over het thema ziet doorschijnen…

Kijk uit naar: waarom de markt niets met vrijheid te maken heeft, waarom het individu tegen het collectief een onzinnige tegenstelling is, waarom het sociaal contract ongeldig is, hoe liberalisme schaamteloos afwisselt tussen een heel positief en een heel negatief mensbeeld, en nog veel meer kanten van liberale ideologie.

Voordat het wordt gevraagd: de meeste conservatieven zijn ook liberaal, maar dan vaak met een kleine “l” en meestal zijn die nog erger. In sommige gevallen zijn ze wat eerlijker over wat ze willen, maar daar eindigen de voordelen.

In latere afleveringen over liberalisme gaan we het hebben over de geschiedenis van deze politieke stroming, de recentere situatie en over liberalisme binnen de linkse en radicale bewegingen. Het thema van liberalisme blijft Onderstroom trouwens plagen. De afleveringen over het poldermodel, over kapitalisme, over religie en atheisme, over cooptatie, over vrijheid, ze hebben allemaal raakvlakken met deze serie en het thema van liberalisme.

 

Docs en bronnen:

Behind the Bastards podcast: Elite Panic

Alt-right playbook: They go low, we go high

Common Ground Collective (het omgekeerde van elite panic)

En het boek over de ervaringen van het Common Ground Collective: Black Flags and Windmills

Shoutout naar:

Radical Solidarity
en De Vrije Markt

 

De genoemde podcast links:

Bloed aan de Muur, 
Build the table, 
De Figurant, 
De Lockdown, 
Geregeld Ontregeld met o.a. Headfirst en On Topic / Off Topic, 
Hierlinksaf, 
Kluwen, 
Radio Kookpunt, 
Spectrum, 
Stop Wapenhandel, 
Trans Holland, 
Vrijplaats Utopie, 
Zeg Maar Gewoon Wit, 
Ziek de Podcast

Goede voornemens: praktisch aan de slag in vier onderdelen

Alex en Henk zitten weer samen voor het vervolg van Goede Voornemens, praktisch aan de slag in vier onderdelen, nu met enkele handvatten om praktisch aan de slag te gaan voor een betere wereld. Luister deel 1 hier.

We doen dat in vier stukken, maar ze blijken steeds heel veel op elkaar te lijken. Ga praktisch aan de slag door:

– Ergens bij te gaan, dan handig rond te kijken en te zoeken naar iets dat bij je past.

– Je zit al ergens bij en wil meer doen. Bijvoorbeeld door je betrekking bij een bestaande groep nieuw leven in te blazen, of buiten die groep iets extra’s te doen.

– Zelf kortstondig aan de slag gaan, gewoon dingen doen!

– En zelf een langduriger project beginnen.

We hebben het ook kort over de februaristaking die altijd op 25 februari wordt herdacht, beschrijven wat organisaties dan organiseren en leggen sociale inbedding uit. En wat is Gerrymandering, kan je dat ook doen voor de goede zaak?

 

Lepels. Tijdens de aflevering noemen we lepels, “wat als iemand geen lepels heeft om hier of daar aan mee te helpen?” Dat is een term die wordt gebruikt bij zelfzorg, vooral bij mensen met een chronische ziekte die ontzettend spaarzaam met hun beperkte energie om moeten gaan, of voor wie bijvoorbeeld sociale interactie heel zwaar is. Bron over lepeltheorie in het Nederlands. En hier het originele artikel in het Engels.

 

Leestips:

Build those collectives

Small town organising

 

Shoutouts:

Het Zwarte Gat, solidariteitsfonds

Alertfonds, zoekt vrijwilligers!

MKZ, sociaal centrum in geldnood vanwege de Pandemie

Amsterdam Street Medics

Stroomversnellers: No Burnout Bingo

De Februaristaking, herdenking op 25 februari

 

 

 

Goede voornemens: beginnen met bouwen!

Gelukkig nieuwjaar! We hebben het in deze aflevering over goede voornemens!

 

Deze maand zijn Alex en Henk zijn weer met ze tweeën. Aangezien de actualiteit verboden is, moeten ze zich maar vast opmaken voor de toekomst, dus waarom en hoe gaan we die vormgeven? Dit is deel 1 van een dubbelaflevering over wat uiteindelijk natuurlijk iedereens goede voornemen is: Politiek actief worden voor een betere wereld (jeweetwel, vrijheid, gelijkwaardigheid, zelfbeschikking, het inperken van verdere klimaatcatastrofe en alles voor iedereen).

In deze eerste aflevering van het nieuwe jaar hebben we het over enkele twijfels die mensen met linkse idealen alsnog wel kunnen hebben:
– Heeft het wel zin om mijn tijd en energie in mijn idealen te steken?
– Wat kan ik nou doen?
– Wie ben ik om me met al deze moeilijk en hoge thema’s bezig te houden?
Als dit over jou gaat, laat ons dan horen wat je vond. Als het niet over jou gaat, bijvoorbeeld omdat je al actief bent, misschien kun je deze argumenten gebruiken in gesprekken met vrienden, of misschien moeten zijn het gewoon direct van ons horen, je kunt Onderstroom delen via Insta, Youtube, onze website, Spotify, Stitcher en veel andere podcast platforms.

Later in de aflevering hebben we het over wat een beweging opbouwen nou inhoudt en we proberen dit uit te leggen met twee onverenigbare metaforen.
Daarbij hebben we het ook veel over hoe de manieren waarop ons geleerd wordt naar de geschiedenis en naar grote gebeurtenissen te kijken, en hoe we verschillende soorten taken meer en minder leren waarderen, ons ervan weerhoudt om heel belangrijke taken en veel van onze eigen talenten op waarde te schatten.

Volgende maand gaan we in deel 2 van goede voornemens doorpraten over hoe je op jezelf actief kunt worden, iets nieuws op te zetten en over je aansluiten bij bestaande groepen.

 

 

Bronnen, leestips, links en andere goodies!

Radar! Vind hier allerlei politieke evenementen
2.Dh5 festival
De Anarchistische Boekenbeurs Amsterdam
Marxisme Festival
De Pinksterlanddagen

Leuke groepen om te checken:
https://www.vrijebond.org/
https://www.doorbraak.eu/
https://vloerwerk.org/
https://socialisme.nu/
https://anamsterdam.noblogs.org/
https://stopthewaronmigrants.noblogs.org/
https://bondprecairewoonvormen.nl/
https://kameraadschappij.nl/

Wil je met je groep in deze lijst komen, of een shoutout krijgen in Onderstroom? Stuur een berichtje!

Ter verdediging van cultuurmarxisme, of wat is sociale constructie?

Je hoort soms wel mensen praten over cultuurmarxisme. Wat bedoelen ze dan? Is dat geen verschrikkelijke samensweringstheorie, net zoiets als “omvolking?” Jazeker! Alex vertelt er kort over, ditmaal weer even in zijn eentje. Uiteindelijk gaat het over constructivisme, of sociale constructie, de manier waarop dingen “echt” kunnen zijn.

Want ondanks de onzin, verwijst deze samenzwering ook naar ideeën die wel de moeite waard zijn. Dit doet het om te zorgen dat mensen ze al op voorhand afwijzen doordat ze er zulke nare dingen over gehoord hebben. Wat zijn die ideeën, en waarom zijn fascisten zo bang voor sociale constructie? En wat hebben wij dan aan deze manier van kijken naar dingen?

Alex maakt in deze podcast ook uitstapjes naar thema’s als religie, moreel relativisme en meer, altijd in relatie sociale constructie. Er is trouwens ook een aflevering specifiek over religie, hoewel dat in veel opzichten vooral een kritiek is op atheisten die te liberaal en te rechts zijn.

 

Links en bronnen:

 

https://vloerwerk.org/

https://www.roodzwarteinkt.nl/

https://globalinfo.nl/

 

Randall Collins – Interaction Ritual Chains

Benedict Anderson – Imagined Communities

 

Over de historisch grote algemene staking in India

 

Over de Zapatistas:

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zapatistas-strijden-al-20-jaar-nu-zonder-wapens-voor-een-betere-wereld~bd2cdda7/ http://lanic.utexas.edu/project/Zapatistas/introduction.html

Een stuk interview met Michel Foucault, een post-structuralist die sociaal constructivistische concepten soms opeens heel duidelijk kon uitleggen:

 

 

 

 

Coöptatie

Coöptatie: Alex en Henk hebben het samen over bewegingsvijand in Nederland numero uno.

Als activisten, radicalen, anarchisten, linkse lui, proberen we de wereld te veranderen, ondanks dat de machtigen hun voordelen willen behouden. Daarom worden er allerlei middelen ingezet om ons te dwarsbomen. In een latere serie vertellen we over de politie, het meest voor de hand liggende instituut dat hieraan werkt.

Kenmerkend aan de Nederlandse situatie is dat een zachtere hand van repressie bijzonder populair is: coöptatie. Coöptatie betekent het ontklauwen, pacificeren, bezighouden, afleiden, of op andere manieren voorkomen dat protestbewegingen succesvol zijn, zonder direct naar de wapenstok te grijpen.

 

Links en bronnen:

Het Actiefonds – https://hetactiefonds.nl/

Mama Cash – https://www.mamacash.org/nl/homepage

Alertfonds – https://alertfonds.nl/

Solidariteitsfonds Vrije Bond – https://www.vrijebond.org/solidariteitskas/

 

Why We Don’t Make Demands – CrimethInc.

De Bob’s Burgers aflevering waarover ik het even heb heet “Tweentrepreneurs” S9E3.

The briljante Youtube serie “the Alt Right playbook” over de onstrijdbare en niet savvy houding van liberalen. https://youtu.be/MAbab8aP4_A

 

 

Check ook onze bevriende podcast: Radio Kookpunt!

 

 

 

Kraken met Henk

Welkom allemaal bij de tweede aflevering van Onderstroom: kraken met Henk.

Omdat tien jaar geleden het kraakverbod in Nederland werd ingevoerd, leek dit een goed moment om een aflevering te plaatsen over kraken. Wat is kraken eigenlijk? Deze is opgenomen met Henk, daar ga je nog meer van horen, daarom heet het kraken met Henk. Hoop dat jullie er wat mee kunnen!

Rond de achttien a negentien minuten noemt Henk een document over hoe verschillende beleidsmakers vanuit politieke belangen overleggen hoe meer gevestigde lokale gemeenschappen, vooral van mensen van kleur, opgebroken kunnen worden om te voorkomen dat zij een strijdbaar weerwoord kunnen bieden tegen toekomstig beleid. Deze tekst is gevonden:  The Crisis of Democracy (op wikipedia) The Crisis of Democracy (het rapport zelf)  Noam Chomsky vat het hier heel kort samen.

Henk blijft een vaste gast, hij praat niet alleen mee over kraken, maar ook over liberalisme, politie, en veel meer!

 

Enkele shoutouts uit de podcast:

https://vrijemarkt.org/

https://tweebosbuurt.noblogs.org/

https://www.vpro.nl/programmas/gliphoeve/documentaire.html

https://www.fkawdw.nl/nl/our_program/events/loson_the_hidden_story_of_radical_surinamese_movements_in_the_1970s_and_80s

https://decorrespondent.nl/7450/niet-voor-surinamers-amsterdam-sloot-complete-wijken-voor-niet-witte-nederlanders/284181211050-00d1b095

 

Extra links en leesvoer voor de geinteresseerden:

 

https://bondprecairewoonvormen.nl/

https://woningstrijd.org/

https://radar.squat.net/en

 

 

 

https://ksutreg.squat.net/

https://network23.org/ksurotterdam/

https://kraakspreekuurdenhaag.noblogs.org/post/author/kraakspreekuurdenhaag/

https://studentenkraakspreekuur.wordpress.com/

Wat is eigendom?

Voor deze eerste aflevering van de podcast bleef ik even in mijn eentje, om het te hebben over een klassiek thema: wat is eigendom? Hoe verhouden we ons tot de spullen en andere bezittingen om ons heen, en wat betekent dat politiek gezien?

Ik ga in op hoe mensen zich sociaal en psychologisch verhouden tot bezittingen en verbind dat dan aan de juridische en politieke context.

Mijn bronnen voor deze eerste aflevering liggen wat moeilijk, veel van deze ideeën komen uit een mengelmoes van sociologie, politieke theorie en gesprekken met vrienden. Een beetje moeilijk geschreven aanrader voor verder lezen is:

Donna Haraway, A Cyborg Manifesto, 1985.

Een goeie opvolger van deze aflevering is de tweedelige reeks, Wat is kapitalisme?, en “ter verdediging van cultuurmarxisme

Graag tot volgende maand, hopelijk met een stijgende lijn in de geluidskwaliteit!

Disclaimer voor de juristen:

Ik ben erop gewezen dat de juridische definities van eigendom en bezit niet inwisselbaar zijn maar vrij duidelijk verschillen. Voor juristen is eigendom de wettelijk vastgelegde binding van een partij die eigendom kan hebben, en dat eigendom. Bezit is dan als je degene bent die iets op dat moment in handen hebt, of iets bewoont etc. Dus als je iets huurt ben je de bezitter, maar niet de eigenaar. Als je op je eigen fiets rondrijdt ben je tegelijkertijd de eigenaar, de bezitter en de gebruiker.

Zoals ik zeg gebruik ik deze begrippen in deze podcast door elkaar heen: ik bedoel met eigendom en bezit eigenlijk allebei eigendom. Ik verwijs wel naar deze juridische betekenis van bezit, wanneer ik het erover heb dat de eigenaar zeggenschap heeft over het gebruik van het eigendom, en het daarom kan uitlenen, verhuren etc.
Als eventuele juristen die luisteren zich over dit verschil in definities heen kun zetten hoor ik graag jullie reacties op het argument dat ik hier probeer te maken.

Trailer

Welkom bij Onderstroom, podcast voor het bouwen aan een betere wereld. Luister mee naar de introductie, daar vertel ik wat over hoe mijn podcasts eruitzien, waar je ze kan vinden en meer.

Op de eerste maandag van de maand hoor je op veel plaatsen in Nederland om twaalf uur het luchtalarm afgaan. Als dat gebeurt weet je dus dat er een nieuwe aflevering klaarstaat!

Onderstroom heeft grofweg twee soorten afleveringen.

Er zijn introducties van allerlei politieke basisbegrippen zoals “wat is eigendom” en “wat is kapitalisme”, maar ook “wat zijn grenzen”, “wat is liberalisme”. We leggen linkse, radicale, anarchistische en communistische begrippen van de grond af uit, geven een radicale invulling en kritiek op deze begrippen die je al dagelijks tegenkomt. Ideaal voor als je net bij politiek rondkijkt, als je een soort “links voor dummy’s” zoekt, als je iemand aan linkse ideeën wil introduceren, of als je zelf nog eens het verhaal van voren af aan wil horen (in ieder geval, zoals Alex en co. het vertellen).

Daarnaast gaat Onderstroom over organiseren, over de praktijk van alternatieven opbouwen en strijden voor een betere wereld. Het richt zich vooral op het sociale werk dat daarmee gepaard gaat. Afleveringen als Goede Voornemens, Ethisch consumeren versus Ombuigen, Intentionaliteit en Revolutionaire Veelheid zijn hier voorbeelden van.

Uiteindelijk lopen deze twee stromen vaak door elkaar, en soms wijkt Onderstroom ook wel af van deze twee doelen, een aflevering als “wat is coöptatie”, zit bijvoorbeeld precies op dat snijvlak. Wat we ook doen, we zijn onomwonden radicaal, links, we zijn voor een solidaire en vrije wereld en tegen alle vormen van onderdrukking!