Een korte tussentijdse toevoeging, echt een aanvulling op de aflevering Marginale radicalen 2: Manke Bram en de Amsterdamse Lantaarn
Dennis Bos verteld over een actie van Manke Bram om het Nederlandse koningshuis belachelijk te maken, hoe hij daarbij is verraden, en hoe de verrader zijn handelingen probeert goed te praten met een heel uniek verhaal. Hieronder staat een aantal illustraties die in de aflevering worden besproken.
Over twee weken volgt weer een nieuwe volle aflevering.
Deze maand bij Onderstroom: wat is racisme?
Max schuift aan om te vertellen over racisme, haar oorsprong, de verschillende niveaus waarop het opereert, intersecties tussen racisme en andere dimensies van onderdrukking, en veel meer.
Daarvoor put hij veel uit de geschiedenis van kolonialisme en de debatten die hier onder Europese geleerden en politici over zijn gehouden. Zie de links hieronder voor enkele bronnen en verwijzingen, naast de links naar het werk van Max zelf.
De aflevering houdt sterk verband met een aantal andere afleveringen van Onderstroom, zoals die over kapitalisme en oorspronkelijke accumulatie, die over Caliban and the Witch (en de oplegging van kapitalisme en van wat nu als traditionele genderrollen word gezien), die over data-driven policing, en nog wel meer!
Helaas is er bij de opname iets misgegaan waardoor het geluid van lagere kwaliteit is dan normaal. Laat het vooral weten als je het niet kunt volgen, dan is er misschien op termijn toch nog iets aan te doen.
Strijdbare groet en tot volgende maand!
Links:
Human Zoo, mensen tentoongesteld als in een dierentuin
Isenia Wigbertson over Caribean Queer Colonisation
No Lives Matter, Spotify link (lied van Body Count)
Deze maand gaat Onderstroom over fascisme, en de connectie tussen fascisten, liberalen en conservatieven. Dat grote kwaad, de verschrikkingen van het fascisme, dat ook nu overal aanzwelt, staat veel dichterbij de meer mainstream stromingen van liberalisme en conservatisme dan het soms lijkt.
Alex spreekt Chris de Ploeg. Zijn nieuwe boek, de grote koloniale oorlog, beschrijft een periode van 500 jaar aan kapitalistisch en koloniaal gedreven oorlogen en genocide, als een doorlopend en verbonden conflict.
Daarin praten we over hoe fascisme voortkomt uit de “normale” rechtse ideologien, en het racisme en autoritair geweld dat ze organiseerden en goedpraatten. Hoe fascisten dienst doen als reactie op en wapen tegen de radicale, antikapitalistische en antikoloniale bewegingen.
Luister ook onze afleveringen over liberalisme en kapitalisme, waarin een deel van deze paralellen op net een andere manier worden laten zien.
* Een kleine correctie: Chris noemt in de podcast het boek “The passing of the great race”, maar de schrijver heet Madison Grant, niet Stoddard. De rest van de anekdote klopt nog, maar vul alsjeblieft de naam Madison Grant in.
Plezier is niet het goede woord, maar ik hoop dat jullie iets aan de aflevering hebben, en tot volgende maand!
Links:
Linda Polman: niemand wil ze hebben
Het is 2025, gelukkig en strijdbaar nieuwjaar gewenst allemaal!
We hebben politiek ontzettend veel slecht nieuws gehad, zien genocide, verrechtsing, overheidsrepressie en meer. Wil jij ook aan de slag om hier iets aan te doen? Kijk dan terug naar onze eerdere nieuwjaarsafleveringen: Goede voornemens deel 1, en deel 2!
Dennis Bos is terug met een verhaal over Manke Bram en de Amsterdamse Lantaarn. Deze afleveringen met Dennis Bos gaan over verschillende figuren uit de vroege socialistische en anarchistische arbeidsbeweging in Nederland en vooral ook in Amsterdam. Daarmee sluiten deze aflevering ook goed aan op 750 jaar Amsterdam! Luister hier de eerste aflevering met Dennis Bos over zijn werk, zijn insteek en radicale geschiedschrijving in het algemeen.
Het verhaal van de Amsterdamse Lantaarn is er een van constante provocatie, ruziemaken (en zoeken), conflict met politie, met justitie en met verschillende kanten van de arbeidsbeweging. Het is geen verhaal van overwinningen of van effectieve praktijk om na te doen, maar wel een typisch voorbeeld van die marginale radicaal die Dennis zo aantrekt, en het laat veel zien van de verhoudingen in die tijd, met interessante paralellen naar de beweging om ons heen.
Tot volgende maand!
Links:
Karel Antonie Bos in het stadsarchief van Amsterdam
Behind the Bastards over (de stank van) Steve Jobs
Waarachtige volksvrienden, boek van Dennis Bos over de oude beweging
Marginale radicalen is een nieuwe reeks afleveringen op Onderstroom over radicale geschiedenis. Historicus van onze beweging Dennis Bos vertelt over zijn werk en de radicalen en revolutionairs die hij onderzoekt.
In deze eerste aflevering van marginale radicalen praten Dennis en Alex over Dennis’ werk, de thema’s die het drijven, over de meerwaarde ervan voor onze beweging. Daarbij hebben we eigenlijk best wat raakvlak met de vorige aflevering, over ideeenstrijd. We gaan ook in op hoe de digitalisering van veel historische bronnen, het ook voor ons makkelijker maakt om onze eigen geschiedenis na te pluizen.
Binnenkort meer afleveringen met Dennis, waarin hij inzoomt op groepen, personen of locaties uit de radicale geschiedenis van de arbeidsbeweging van in de negentiende en vroege twintigste eeuw!
Tot volgende maand!
Ondertussen is de crowdfundactie van Onderstroom afgerond, ontzettend bedankt aan iedereen die heeft gedoneerd, binnenkort komen er nieuwe Onderstroom stickers, om de podcast bekender te helpen maken. Wil jij ook crowdfunden voor een politiek project in Nederland, check dan Firestarter op firestarterfund.nl
Links:
Boeken van Dennis: Bloed en Barricaden, Waarachtige volksvrienden, Willem III, Koning Gorilla, Vele woningen maar nergens een thuis.
Interview met Dennis op Globalinfo, over collectieve herinnering.
Dag luisteraars,
Hier is even een korte boodschap tussendoor,
Onderstroom is aan het crowdfunden voor meer gear! Kun jij misschien iets missen om nieuwe stickers, posters en geluidsapparatuur voor Onderstroom te betalen? Ga dan naar firestarterfund.nl en doneer, en zeg het voort als je andere luisteraars van Onderstroom kent.
https://www.firestarterfund.nl/campaigns/3
Onderstroom is officieel 4 jaar oud! We zijn nu bezig met het vierde jaar podcasts. Elke maand als de sirene gaat is er een nieuwe podcast van Onderstroom, waarin een concept, een tactiek, een aspect van organiseren wordt uitgewerkt, op een manier die toegankelijk is voor nieuwe mensen, maar die ook relevant of interessant is voor mensen die al langer in onze beweging rondlopen.
Het doelbedrag van de podcast is 500,- euro, en de eerste donaties zijn al binnengekomen, maar we zijn er nog niet. De eerste donaties, tot ongeveer 300,- zijn voor promotiemateriaal voor de podcast.
Want een podcast, is niet alleen een podcast. Het heeft geen zin als niemand ernaar luistert. Er luisteren al aardig wat mensen, en bedankt voor jullie complimenten en steun tot zover! Een boom in het bos kan best omvallen als er niemand in de buurt is om ernaar te luisteren, maar dat is gewoon een beetje zonde van de tijd. Maar het kan altijd meer zijn.
Daarom wil ik graag een nieuwe bak promotiemateriaal bestellen om te helpen Onderstroom bekender te maken! Ik wil in ieder geval een nieuwe doos met stickers, met een nieuwe design dat ook beter in het oog valt en duidelijker aangeeft dat mensen deze podcast moeten luisteren.
Boven de 300,- ga ik proberen mijn opname apparatuur te verbeteren. Onderstroom is toe aan meer en betere geluidsapparatuur om het opname en edit proces verder te versimpelen. Daarmee wordt het makkelijker om meerdere sprekers in de opname te hebben, om op andere locaties op te nemen, om ook panelgesprekken en toespraken op te nemen, etc.
Ben jij een trouwe Onderstroom luisteraar? Overweeg dan een donatie. Onderstroom heeft geen Ko-Fi, Patreon of iets dergelijks, maar als je wil, is dit waar je Onderstroom kunt steunen!
Je kunt bij de donatie ook een notitie toevoegen, plaats daar je favoriete revolutionaire lied! Sommigen van jullie weten misschien dat ik ook wel eens zing. Als de campagne de 50% haalt, neem ik als bonus zelf een aantal van die liedjes op en zend ze uit in deze podcast feed.
Bij de 100% volgt er meer!
Super bedankt alvast en ik kijk uit naar dit vijfde jaar Onderstroom. Tot volgende maand!
Vergeet niet dat er afgelopen maandag ook een nieuwe aflevering online is gegaan! Check hem hier: Ideeënstrijd.
Bram, Bas en Alex in dezelfde kamer? Wat is dit? Een crossover aflevering?! Ideeënstrijd is inderdaad een crossover aflevering tussen Ik zie, ik zie, Filosofie, en Onderstroom.
In deze afleveringen praten we over hoe mensen naar ideeën kijken. Alex vindt dat we doorgaans minder moeten kijken naar de inhoud, en meer naar de materiële omstandigheden, oftewel het geld, de infrastructuur, de politieke manoeuvres, de marketing, de sociale omstandigheden waarmee het idee wordt neergezet. Door dit niet te doen, is het moeilijk om daadwerkelijk mee te spelen in het machtsspel waarvan de populaire ideeën, de standaardideeën, de uitkomst zijn.
Verschillende uitgangspunten in filosofie en sociale theorie komen langs, we praten over politiek, nostalgie, de sociologie van ideeën, muziek, en meer!
Laat ons weten wat je vindt en heel veel plezier met de aflevering!
Check ook deze gerelateerde afleveringen van Onderstroom: over Grenzen, over (het stoppen van) wapenhandel, en deze klassieker over sociaal constructivisme.
Onderstroom is aan het crowdfunden om nieuwe en betere apparatuur te betalen, en om nieuwe stickers en posters uit te brengen! Luister jij graag Onderstroom? Help Alex anders aan nieuwe gear te komen!
Sowieso een shoutout naar Firestarter, nieuw crowdfunding platform voor onze beweging. Het platform is net gelanceerd, dus kijk rond wat er al staat of begin met crowdfunden voor jouw politieke project!
Ik zie, ik zie, filosofie podcast
Behind the Bastards over Steve Jobs
Onderstroom is terug, het is de eerste aflevering van het vijfde jaar van de podcast!
Alex heeft Emma te gast om te praten over radical leren. Over onderwijs en leren binnen radicale en anarchistische bewegingen, over de traditie van anarchistische onderwijs en hoe onze beweging zich nu tot onderwijs verhoudt. Luister mee, zegt het voort en laat gerust weten wat je vindt!
Kom trouwens op 25, 26 en 27 oktober ook naar de Anarchistische Boekenbeurs in Amsterdam!
Links:
Collectieven en podcasts:
Radical Sunday School, ook op radar.squat.net, (elke zondag in Joe’s Garage in Amsterdam)
Anarchist Pedagogies Collective
Axie in de Maxi (Cosi), en de Onderstroom aflevering over het gezin, samen met Julie, host van Axie in de Maxi
Boeken:
Artikelen:
– Anarchist Pedagogies, ed. by Robert H. Haworth, PM Press, 2012
Hoofdstuk over spaanse school, Paideia
– Anarchism and Education, Judith Suissa, PM Press, 2010
– Deschooling Society, Ivan Illich,
– Everywhere All the Time: A New Deschooling Reader, ed. by Matt Hern, AK Press, 2008
– Anarchist Education and the Modern School: A Francisco Ferrer Reader, ed. by Mark Bray & Robert H. Haworth, PM Press, 2019
– Intellectual Life of the British Working Classes, Jonathan Rose, Yale University Press, 2001
– AS 121 – Leren
This episode of Onderstroom is in English again. Alex speaks to Holly and Emma from Solidarisch in Gröpelingen about their neighbourhood organising.
Links:
https://solidarisch-in-groepelingen.de/
De artikelenreeks van Doorbraak over Solidarisch in Gröpelingen: deel 1, deel 2, interview met Communaut vertaald naar het Nederlands, De zelfomschrijving en het tienpuntenplan, De constructie van een alternatief via basiswerk
This newest episode of Onderstroom is in English, a crossover with the podcast Nächste links! They do most of the talking in this podcast about the left in Germany and Hamburg.
Timo and Vince from Nächste links tell us all about what the far left in Germany looks like, they dispell a few myths along the way. Then they describe the situation in Hamburg, known to be particularly left wing city.
Next we talk about the far right in Germany, and how they gained so much influence.
The conversation then turns to new developments and opportunities on the left, such as Solidarisch in Groepelingen.
This is directly followed by more problems when we talk about government repression against the far left, particularly within migrant communities.
Finally, we discuss a topic that often has people outside of Germany and Austria baffled, the Antideutsche linke, which is a group of German (and Austrian) people on the far left, but who support the state of Israel in its genocidal campaign in Palestine. There are more podcasts about the Antideutsche linke, included in the links below
I hope you enjoy the episode, as this one is in english, don’t forget to send it to all your international friends and comrades.
Tot volgende maand!
Nächste links zelf! Op instagram, op soundcloud, op Youtube en op Spotify.
Uebertage podcast on the antideutsche linke in German, on Spotify, on Youtube.
Corner Spaeti on the antideutsche linke in English
Link: Solidarisch in Groepelingen (hierover gaat de volgende onderstroom aflevering!), of lees de artikelen die Doorbraak hierover publiceerde.
